Lương thấp nhưng chi tiêu vô tội vạ, nhiều người đang tự trói buộc mình vào những món nợ từ thẻ tín dụng.
Hương Linh, nhân viên một công ty phần mềm ở quận Đống Đa, Hà Nội đang dùng thẻ tín dụng của một ngân hàng quốc tế. Cô cho biết mình mở thẻ tín dụng từ lâu, khi thu nhập lúc ra trường mới chỉ 8 triệu đồng mỗi tháng. Hạn mức sử dụng của thẻ từ đó đến nay chỉ là 16 đến 17 triệu đồng.
Theo Linh, cái lợi dễ thấy nhất của thẻ tín dụng là cô có thể dùng để mua hàng trực tuyến và quẹt thẻ khi không có tiền mặt. Tuy nhiên, đổi lại, khá nhiều rắc rối đối với một người thu nhập không cao.
"Vì hạn mức thẻ thấp nên em không thể quẹt nhiều", Linh cho biết. Lương cũng thấp nên nhiều lúc cô phải xoay như chong chóng để đi trả nợ, nếu không muốn thành nợ quá hạn và bị đánh lãi suất cao ngất ngưởng.
Bên cạnh đó, những khoản phí lặt vặt cộng lại cũng thành một số tiền lớn đối với một người có thu nhập trung bình. Phí duy trì thẻ hàng năm 300.000 đồng; phí chậm nộp 4% mỗi lần cô chậm nộp tiền tại ngân hàng; phí cấp lại thẻ, phí cấp bản sao kê 100.000 đến 200.000 đồng. Nhiều khi thiếu tiền mặt, cô phải chạy ra ATM để rút và bị đánh phí 4% trên số tiền rút ra. Còn nếu chậm nộp tiền hoặc vượt hạn mức, cô sẽ bị đánh lãi suất cao hơn 30% một năm.
Ngoài ra, Linh cho biết đối với cô, thẻ tín dụng dường như là một "cạm bẫy ngọt ngào". Khi có thẻ trong tay, cô luôn có cảm giác mình là người có tiền, sẵn tiền, do đó nhiều khi rơi vào cảnh chi tiêu mất kiểm soát.
Theo các chuyên gia ngân hàng, chỉ nên dùng thẻ tín dụng khi thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi tháng.
Còn ở TP HCM, Nguyễn Mạnh Nam, một nhân viên công ty xuất nhập khẩu lý giải cho việc quanh năm suốt tháng trong tình trạng nợ "ngập đầu" là vì thẻ tín dụng. Tuy nhiên, Nam cũng khẳng định mình không thể sống thiếu thẻ dù thu nhập không cao, chưa đến 20 triệu đồng mỗi tháng.
"Cuộc sống ở TP HCM khác hẳn với nơi mình từng sống ngoài Hà Nội. Ở đây lúc nào cũng có lý do để tiêu tiền", Nam nói. Ví dụ, hàng tuần cậu có ít nhất là một cuộc mua sắm với bạn bè hay người yêu, đi bar vào mỗi cuối tuần, ngày nào cũng có thể lê la quán xá, chưa kể còn phải "chạy đua" mua sắm các thiết bị công nghệ với bạn bè. Với thẻ tín dụng, Nam dễ dàng mua sắm kể cả khi không có tiền, hoặc rút tiền mặt ra tiêu tạm mỗi khi ví rỗng, lương chưa về.
Với một người thu nhập ở mức bình thường, chiếc thẻ tín dụng trở thành một gánh nặng. Đến mỗi kỳ có lương, thưởng hoặc một khoản thu nhập bất thường, Nam lập tức đi trả nợ ngân hàng để không bị rơi vào cảnh nợ xấu, nợ quá hạn. Tuy nhiên, cảnh nợ nần ngập đầu là không thể tránh khỏi.
Nam cho biết không chỉ riêng Nam, nhiều bạn bè của anh cũng đang rơi vào hoàn cảnh tương tự, khi bị trói buộc vào chiếc thẻ mà không thể thoát ra. "Hiện số nợ của mình là gần 40 triệu đồng. Đã đi làm mấy năm rồi nhưng chưa khi nào có khoản tiền tiết kiệm dắt lưng, chỉ suốt ngày lo trả nợ", Nam nói.
Trường hợp như Linh và Mạnh Nam không hiếm hiện nay. Nhất là sau thời kỳ các ngân hàng chạy đua doanh số thẻ, trên thị trường dễ gặp cảnh người người dùng thẻ tín dụng dù chỉ số ít trong đó có thu nhập cao thực sự. Ở một số ngân hàng, thu nhập chỉ từ 6 triệu đồng trở lên là đã có thể mở thẻ tín dụng. Còn theo những người am hiểu về ngành ngân hàng, họ cho rằng chỉ người có thu nhập cao, hàng chục triệu đồng mỗi tháng thì mới nên dùng thẻ tín dụng.
Chuyên gia ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu khuyên khi người tiêu dùng sử dụng thẻ tín dụng, họ phải cân nhắc để số nợ thẻ không vượt quá 50% thu nhập hàng tháng, nếu không dễ dẫn đến tình trạng phá sản, nợ xấu.
Anh Đức - VnExpress